МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр яг л “тоос сорогч” шиг ажиллаж байна. Тэрбээр МАХН нэрээ өөрийн болгож, дараа нь МҮАН-тай нэгдэн улс төрийн холбоо байгуулсан. Ингэхдээ Ардын нам, Ардчилсан нам, Иргэний Зориг-Ногоон намаас бусад жижиг нам, иргэний хөдөлгөөнийг “сорж” байна. Тэднийг өөртөө татаж, хамтарснаараа Н.Энхбаяр ирэх сонгуулиар хүчирхэг харагдах их нүүдлийг бодож олсон биз ээ. МАХН, МҮАН-тай нэгдэж, улс төрийн холбоо байгуулан эв нэгдлийн сум багцалсан нь ч учиртай. Тэд энэ үйлдлээ үгээр илэрхийлэхдээ “Бид ганц ганцаараа явбаас төрийн толгойд сандайлж, улс үндэстнээ доройтуулж буй МАНАН-ыг сарниаж дийлэхгүй. Харин багцалсан сум мэт нэгдэж, нийтийн хүчийг нэгэн зорилгын дор нэгтгэж чадваас ирэх сонгуулиар ялалт байгуулж, олигархиудын савраас эх орноо аварч чадна” гэсэн. Үнэхээр чадах эсэхийг нь цаг хугацаа харуулах байх. Харин одоо бол МАХН ба бусад нам ард түмний их хуралдай хийх бэлтгэл ажлаа базааж байгаа. Аймаг, дүүргүүдэд салбар хуралдаан хийж, өөрсдийн дэвшүүлж буй Монголоо аврах таван хувьсгалыг танилцуулж яваа. Магадгүй энэ таван хувьсгал ирэх сонгуулийнх нь мөрийн хөтөлбөр ч байж мэднэ. Энэ дотроо улс төрийн хувьсгал, шударга ёсны хувьсгал, эдийн засгийн хувьсгал, нийгмийн хувьсгал, соёлын хувьсгалыг тодотгож байгаа аж.
МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр Монголоо аврах саналаа хэлэхдээ “Төрийн бодлого алсын хараатай байх нь зүйтэй. Харин энэ хүрээнд “Мянганы төмөр зам” төсөл, “Монгол автомашин” үйлдвэр барих зэрэг томоохон бүтээн байгуулалтыг эхлэх хэрэгтэй” гэжээ. Харин МҮАН-ын дарга М.Энхсайхан “Эдийн засгаа таван жилийн төлөвлөгөөтэй хөгжүүлэх горимд шилжье. Оюутолгойн гэрээг дахин авч үзэх, Тавантолгойн ордыг бүхэлд нь 100 хувь ард түмний мэдэлд байлгах ёстой” гэж үзэж байгаа юм. Тэдний энэ үгсийг улс төрийн холбоог дэмжиж буй намууд хүлээн зөвшөөрч буй. Гэхдээ улс төрийнхнөөс гадна урлаг, спортынхныг эгнээндээ нэгтгэхээ мартсангүй. Ямартай ч аварга Г.Өсөхбаяр нэгдчихсэн. Бас эдийн засагч Н.Дашзэвэг тус намаас ирэх сонгуульд нэр дэвших бодолтой яваа юм билээ. Түүнчлэн “МАХН-тай нэгдсэн ч яах вэ” гэх зүйл ярьж байгаа хүмүүс Ардын намд Д.Тэрбишдагва, Ц.Даваасүрэн нар бий. Харин Ардчилсан намд Ардчилсан хүчний холбооныхныг холбоотой гэсэн яриа байдаг. МАХН, МҮАН-д дагаар орсон бусад нам, иргэний хөдөлгөөнүүд ирэх сонгуулийн үеэр эрх баригч намуудын чихнээс хонх уях болов уу.
Бүгд найрамдах намын дарга Б.Жаргалсайхан Улс төрийн холбоог дэмжихээ хэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, Н.Энхбаяр, М.Энхсайхантай хамтрах юм. Хамтарсан учир ирэх сонгуульд Улс төрийн холбоо нэрийн дор хамтдаа нэр дэвших биз ээ. Бүгд найрамдах намын тухайд Улсын дээд шүүхэд намынхаа дүрмийн өөрчлөлтийг бүртгүүлсэн. Тус намын өнгөрсөн хоёрдугаар сард хуралдсан наймдугаар их хурлаас “Намын дүрэм, мөрийн хөтөлбөрт өөрчлөлт оруулах асуудлыг намын Бага хурал шийдвэрлэх эрхтэй”, мөн “Нам аливаа сонгуульд эвсэлд нэгдэн орсон тохиолдолд эвслийн гэрээ нь тухайн сонгууль, түүний үр дүнд байгуулагдсан УИХ-ын бүрэн эрхийн хугацаанд хүчин төгөлдөр байх бөгөөд эвслээс гарах эсэх асуудлыг зөвхөн намын ээлжит их хурлаар шийдвэрлэнэ” гэсэн заалтыг нэмэлтээр оруулжээ. Улс төрийн холбоог дэмжихээ мэдэгдсэн учир намынхаа дүрэмд ийн өөрчлөлт оруулж буй бололтой.
Зовсны эцэст жаргана гэдэг дээ. Үүн шиг Иргэний Зориг, Монголын Ногоон намууд нэгдэж, нэрээ Улсын дээд шүүхэд бүртгүүлж чадлаа. Иргэний Зориг-Ногоон нам Д.Энхбат, С.Оюун, С.Дэмбэрэл гэсэн гурван даргатай. Ер нь тэднээс өөр гурван даргатай нам Монголд байхгүй. Мөн Үндэсний хороогоо хуралдуулан дэд даргынхаа тоог нэгээр нэмэв. Дэд даргаар ажиллаж байсан М.Хүрэлсүхийг хэвээр үлдээж, Иргэдийн шударга шүүх төрийн бус байгууллагын тэргүүн М.Бат-Ялалтыг дэд даргаар сонголоо. Тэд МАХН, МҮАН-аас дутахааргүй хүрээгээ өргөжүүлж буй. Гэхдээ Улс төрийн холбоотой хамтарна, дэмжинэ гэж илэрхийлээгүй учир ирэх сонгуулиар Ардын нам, Ардчилсан нам, Иргэний Зориг-Ногоон нам, МАХН ба бусад гэж өрсөлдөх нь. Иргэний Зориг-Ногоон намынхан Сонгуулийн шинэ хууль болон сонгуулийн кампанит ажлын баг бүрдүүлэлтийн талаар аймаг, дүүргийн гишүүддээ танилцуулж яваа аж. Мөн дэлхийн ногоон намуудын холбооны гишүүнээр элсчээ. Тэд өөрсдийгөө улс төр дэх гуравдагч хүчний орон зайн эзэгнэгчид гэж бодож байгаа байх. Гэтэл МАХН-ын “тоос сорогч”-ыг ажиллуулан өргөжсөн нь тэдний санааг зовоож буй нь дамжиггүй. Гэхдээ давуу тал нь гэвэл УИХ-ын гишүүн Д.Энхбат, С.Оюун, дэмжигч гишүүн З.Алтай, Монголын Үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхимын дарга С.Дэмбэрэл гээд олны дэмжлэгийг их, бага хэмжээгээр хүлээдэг хүмүүс бий. Бас Монголын Үйлдвэрчний эвлэлүүдийн холбооны тэргүүн С.Ганбаатар энэ намаас нэр дэвших сураг байгаа. Намууд С.Ганбаатарт “сайн” байдгийн учир нь түүний удирддаг эвлэлтэй нь холбоотой. Үйлдвэрчний эвлэлүүдийн цаана олон мянган сонгогчид байгаа учир тэр биз ээ.
"Улс төрийн тойм" сонин