Японы компаниудаас кофе үйлдвэрлэгч “Key Coffee Inc” тэргүүтэй компани түүхий эдийнх нь үнэ өссөнтэй холбоотойгоор бүтээгдэхүүнээ зах зээл рүү илүү өндөр үнээр нийлүүлсэн. Тэгэхээр тэд дифляцийг бууруулахад том хувь нэмэр оруулж байна хэмээн Японы албаны төлөөлөгчид магтаж байх юм. Гэхдээ олон улсын зах зээл дээрх үнийн өсөлт энэ хэвээр цаашид гаарах вий гэж болгоомжлох хүн ч байна. Хэдийгээр энэ бүхэн нь Японы эдийн засагт эергээр нөлөөлж байгаа гэх боловч түүхий эдийн үнэ өсч байгаа нь мөнгөний бодлогын хувьд сөрөг үр дүн дагуулж магадгүй аж. Энэ талаар “Daiwa Institute of Research” судалгааны төвөөс мэдээлжээ.
Мэдээж хэрэг, түүхий эдийн үнэ нэмэгдэхийн хэрээр компаниудын ашиг буурч эхэлнэ. Энэ нь эдийн засгийн үр өгөөжийн хувьд таагүй үзүүлэлт юм. Өнөөдрийн байдлаар Японы төв банк мөнгөний бодлогоо сулруулж, бодлогын хүүг тэг хувь руу ойртуулж байгаа. Энэ нь инфляцийг нэмэгдүүлэх гэсэн оролдлогоос үүдэлтэй. Өөрөөр хэлбэл, Японы санхүүгийн зохицуулагчид мөнгөний бодлогоо чангаруулах тухай огт ярихгүй байгаа.
Өчигдрийн байдлаар Токиод Японы Засгийн газраас 10 жилийн хугацаатай гаргасан бондын өгөөж 1.5 нэгж буюу 1.235 хувиар өсчээ. Харин өнгөрсөн баасан гарагт уг үзүүлэлт 1.22 хувиар буурч, энэ сарын 2-ноос хойшхи хамгийн бага үзүүлэлттэй гарсан юм. Харин иений ам.доллартай харьцах ханш суларч, нэг ам.доллар 81.96 иентэй тэнцжээ.
Ойрхи Дорнодод болж буй үймээн, самуунаас болж 2011 он гарснаас хойш газрын тосны үнэ 10 хувиар өссөн. Цаашид энэ байдал үргэлжилбэл ирэх дөрөвдүгээр сараас эхлээд Японы эдийн засагт сөрөг нөлөө үзүүлж эхлэх магадлалтай юм.
Япончуудын хувьд эдийн засгаа сэргээхийн тулд хөдөө аж ахуйн салбартаа нэлээд анхаарал хандуулж байгаа. Тус улсын Газар тариалангийн сайд өнгөрсөн долоо хоногт гаргасан мэдэгдэлдээ энэ талаар дурьджээ. Тэрбээр тариаланчдыг дэмжих бодлого явуулж, тэдэнд өгч буй зээл тусламжийн хэмжээг нэмэгдүүлж байгаагаас ирэх дөрөвдүгээр сарын байдлаар тариалалтын хэмжээ 18 хувиар нэмэгдэх тооцоотой байгаа хэмээн онцолсон байна. Энэ нь 2008 оны дөрөвдүгээр сараас хойшхи хамгийн их өсөлт юм. Тухайн үед 2008 онд Японы хэрэглээний үнийн индекс 1.5 хувийн өсөлттэй гарч байв. Ямартай ч газар тариалангийн салбараа дэмжихийг зорьж байгаа япончуудын хувьд түүхий эдийн үнийн өсөлт саад болно. Гэтэл энэ нь дифляцийг бууруулах сайхан боломж. Чухам энэхүү зөрчилдөөнтэй байдлаас асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэх нь нэлээд сонирхол татаж байгаа юм.
Японы төв банк дифляцийг бууруулахын тулд нэлээд их хүч гаргаж байгаа талаар дээр дурьдсан. Тус банк бодлогын хүүг 0-0.1 хувийн хооронд барьж байгаа. Гэхдээ олон улсын биржүүд дээрх үнийн хэлбэлзэл хурдацтай нэмэгдвэл бодлогын хүүг нэг хувьд хүргэж магадгүй гэх таамгийг зарим шинжээч гаргаад байгаа юм. Харин энэ нь газар тариалангийн салбараа дэмжих бодлогод нь харшилна хэмээн “Bloomberg” мэдээлжээ.
Японы эдийн засгийн өсөлтөд сөргөөр нөлөөлж буй бас нэг хүчин зүйл бол иений ханшийн өсөлт. Иен бусад валютын эсрэг чангарснаас болж тус улсын экспортлогчид бараа, бүтээгдэхүүнээ олон улсын зах зээл дээр борлуулахдаа өндөр үнэ хэлэхээс өөр аргагүй болсон. Үүнээс болж өрсөлдөх чадвар нь буурч, бүтээгдэхүүний гаралт багассан. Гэхдээ сүүлийн үед олон улсын зах зээл дэх тогтворгүй байдлаас болж иений ханш сулрах хандлага ажиглагдаж байгаа юм. Түүнчлэн Евро бүсийн санхүүгийн тогтолцоонд санаа зовох хүмүүсийн тоо нэмэгдэж байгаагаас евро иений эсрэг сулрах болсон. Гэхдээ энэ нь иений хувьд хөрвөх чадварыг нь сайжруулна хэмээн зарим шинжээч үзжээ. Ямартай ч Япон эдийн засгийн хэмжээгээрээ дэлхийд хоёрдугаарт ордог байсан цаг ард хоцорч, тэр байраа Хятадад алдсан юм. Харин одоо ямар бодлого хэрэгжүүлж, нөхцөл байдлыг гартаа авах вэ гэдэг нь Японы Ерөнхий сайд Наото Каны Засгийн газрын гол ярих асуудал болоод байна.
Зохиогчийн эрх:
"Улс төрийн тойм" сонин